တကယ္ညီၫြတ္ခ်င္ရင္ ရန္သူအစစ္ကို ျမင္ဖုိ႔လိုတယ္
” ရဲေဘာ္ေက်ာ္သန္း”
ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ရဲ႕ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဆိုတဲ့ စာတန္းဆန္ဆန္ ေဆာင္းပါးကို ဖတ္ရပါတယ္။ တန္းတူေရးကို အေျခခံတဲ့ တိုင္းရင္းသားစုံ ညီၫြတ္ေရးနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုသစ္ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ သူ႔အျမင္ေတြကို တင္ျပထားပါတယ္။ စာတမ္းေဆာင္းပါးရဲ႕ အာေဘာ္နဲ႔ ရည္႐ြယ္ခ်က္ကို ေယဘုယ်အားျဖင့္ သေဘာတူ လက္ခံပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း တခ်ဳိ႕အခ်က္မ်ားကိုေတာ့ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးလိုပါတယ္။ ျဖည့္စြက္တင္ျပျခင္း သေဘာပါ။
ဒါကလည္း ႏိုင္ငံေရးသမားတေယာက္ရဲ႕ တာ၀န္လုိ႔ ယူဆလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းေျပာသလို ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုတာ ကုိယ့္အျမင္အယူအဆကို လူထုအၾကား ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္း ခ်ျပရဲရမယ္။ အမွားအမွန္ကို သမုိင္း (ရာဇ၀င္) က ဆုံးျဖတ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီေတာ့ ႏုိင္ငံနဲ႔ ျပည္သူအတြက္ ေရွာင္ရန္ ေဘးအႏၱရာယ္ေတြ၊ ေဆာင္ရန္ သာယာ၀ေျပာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္ေရးနည္းလမ္းေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္မွန္ေတြ အျမင္အယူ အဆေတြကို တင္ျပဘုိ႔ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား လုပ္ရွားတက္ႂကြသူမ်ားမွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။
ပထမဆုံး ေဆြးေႏြးလိုတာက ျပည္ေထာင္စုသစ္ အမည္နဲ႔ ပတ္သက္ပါတယ္။ သူ႔ေဆာင္းပါး အဆုံးပိုင္းက စတင္ေဆြးေႏြး ရတာက ဗမာ၊ ျမန္မာအသုံးနဲ႔ ပတ္သက္ေနလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ေရးခဲ့တဲ့ စာေတြမွာလည္း တျပည္လုံး တမ်ဳိးသားလုံးနဲ႔ သက္ဆိုင္ရင္ ဗမာလို႔ပဲ သုံးႏႈန္းခဲ့သလို ဒီမွာလည္း ထို႔အတူ သုံးစြဲသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗမာ၊ ျမန္မာ ကြဲျပားတဲ့ အယူအဆကို တင္ျပလိုတဲ့အတြက္ သိသာထင္ရွားမႈရွိေအာင္ ဦးစြာ ေဆြးေႏြးတင္ျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္က သူ႔အတြက္ ဗမာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ျမန္မာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေၾကာင္းကိစၥမရွိ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဗမာေရာ၊ ျမန္မာကိုပါ ပယ္ၿပီး အားလုံးသေဘာတူတဲ့ တျခားအမည္ တခုကို သုံးရင္လဲ သေဘာတူညီတယ္၊ တဆက္တည္း သု၀ဏၰဘူမိကို ျပည္ေထာင္စုသစ္ရဲ႕ အမည္အျဖစ္ အဆုိျပဳသြားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့ အတြက္ေတာ့ ႏိုင္ငံတခုရဲ႕ အမည္ဟာ အမ်ားညီ႐ုံနဲ႔ အလြယ္မသတ္မွတ္သင့္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ခိုင္လုံတဲ့ သမုိင္းေၾကာင္း ဇာစ္ျမစ္နဲ႔ က်ဳိးေၾကာင္း ယုတၱိရွိဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္မွာေတာ့ ဗမာပဲေျပာေျပာ၊ ျမန္မာပဲေျပာေျပာ အတူတူပါပဲလို႔ ကြယ္လြန္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျမ ေျပာသလိုပဲ ေျမျပန္႔ေန လူမ်ဳိးစုႀကီးရဲ႕ အမည္လုိ႔ အမ်ားက နားလည္ လက္ခံေနၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံတခုရဲ႕ အမည္ဆိုေတာ့ အထက္မွာ ဆိုခဲ့သလို အက်ိဳးအေၾကာင္း ဇာစ္ျမစ္ကိုေတာ့ ရွာဖုိ႔လိုပါတယ္။ ရွာတဲ့ အခါမွာလည္း ေခတ္ၿပိဳင္ အိမ္နီးျခင္း အမ်ဳိးသားေတြက က်ေနာ္တို႔ကို ဘယ္လို ေခၚေ၀ၚသတ္မွတ္တယ္ ဆိုတာကို ထည့္သြင့္ စီစစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။
ေလ့လာဆန္းစစ္မိသေလာက္နဲ႔ ကြ်န္ေတာ့အျမင္ ေျပာရရင္ေတာ့ ျပည္ေထာင္စု တခုလုံးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အမ်ားဆိုင္နာမ္ဟာ ဗမာသာျဖစ္သင့္ၿပီး ျမန္မာကေတာ့ ျပည္ေထာင္စု အလယ္ပိုင္း ေျမျပန္႔ေန လူမ်ဳိးစုႀကီးကို ေခၚေ၀ၚရည္ၫြန္းသင့္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။
ဗမာ
ဒီေ၀ါဟာရေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေလ့လာရာမွာ အိႏၵိယမွာ ေရာက္ရွိေနထိုင္ရတာက ကြ်န္ေတာ့အတြက္ အားသားခ်က္လို႔ ဆုိရပါမယ္။ တကယ္ေတာ့ ဗမာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရဟာ ဒီကေန႔ ဗမာျပည္ထဲမွာ ေနထိုင္ေန႔ၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသား မ်ဳိးႏြယ္စု အားလုံးရဲ႕ ဘာသာစကားနဲ႔ ဘယ္လိုမွ မပတ္သက္ပါဘူး။ ဗမာဆိုတာ အိႏၵိယစကား သကၠတဘာသာ ျဗဟၼာကေန ပ်က္ေ႐ြ႕လာတဲ့ ေ၀ါဟာရျဖစ္တယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ (၃၀၀၀) ေက်ာ္ အထက္ကာလက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ဘိုးဘြားေတြ ၀င္ေရာက္အေျခခ် မေနထိုင္မီကတည္းက မဇၥ်ိမတိုင္းသားေတြက လက္ရွိ ဗမာျပည္လို႔ ေခၚတဲ့ နယ္ေျမကို ေတြ႕ရွိထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
အာသံနယ္ကေန ျဖတ္စီးၿပီး ဂဂၤါျမစ္ထဲကို ေပါင္းဆုံသြားတဲ့ ျဗဟၼာႀကီးရဲ႕သားလို႔ အဓိပၸါယ္ရွိတဲ့ ျဗဟၼပုတၱရျမစ္ရဲ႕ အေရွ႕ဘက္ေဒသကို မဇၥ်ိမတိုင္းသားေတြက သူတို႔ဘာသာနဲ႔ ျဗဟၼာေဒ့ရွ္ (သို႔) ဗာရမာေဒ့ရွ္ (Bramah Desh) လို႔ ေခၚပါတယ္။ ျဗဟၼာ+ ေဒ့ရွ္ က ျဗဟၼာဟာ ျဗဟၼာႀကီးကို ရည္ၫြန္းၿပီး ေဒ့ရွ္ဆိုတာကေတာ့ ေဒသ၊ နယ္ေျမလို႔ အဓိပၸါယ္ရွိပါတယ္။ ျဗဟၼာႀကီးရဲ႕ နယ္ေျမ (Land of Lord Bramah) ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေဒသထဲမွာ ေနထိုင္သူမ်ားကိုေတာ့ ဗာရမာ သို႔မဟုတ္ ဗားရမားလို႔ ေခၚၾကတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံသားေတြက ႏိုင္ငံကို ဗရမာေဒ့ရွ္လို႔ ေခၚၿပီး လူေတြကိုေတာ့ ဗားရမားလို႔ ေခၚေနၾကဆဲ ျဖစ္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တုိင္းျပည္ရဲ႕ အထင္ကရျဖစ္တဲ့ ဧရာ၀တီျမစ္ဆိုတာကလည္း ဆင္ျမစ္လို႔ အဓိပၸါယ္ရတဲ့ သကၠတ စကားပ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဧရာ၀ဏ္+ နဒီ က ဧရာ၀ဏ္ (Iravan) ဆိုတာ ဆင္ျဖစ္ၿပီး နဒီဆိုတာကေတာ့ ျမစ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗမာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရသာလွ်င္ လက္ရွိျပည္ေထာင္စုအတြင္းမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသား အမ်ဳိး အႏြယ္စု အားလုံးကို ၿခဳံငုံကိုယ္စားျပဳတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။
ျမန္မာ
ျမန္မာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရကို ဆန္းစစ္ၾကည့္လွ်င္ အေစာဆုံး သုံးႏႈန္းခဲ့တာ ပုဂံေခတ္မွာလို႔ ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဟုတ္တာ၊ မဟုတ္တာ အပထားလို႔ ေရွ႕လူမ်ားအဆိုအရ ပုဂံေခတ္ ေႏွာင္းပိုင္း တ႐ုတ္က်ဴးေက်ာ္စစ္ကို ခုခံဘုိ႔အတြက္ က်န္းမာသန္စြမ္းသူေတြ၊ “ျမန္ျမန္မာမာ” လူေတြ ထြက္ၾကလို႔ ဆင့္ေဆာ္ရာကေန ေပၚလာတာလုိ႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအသုံးအႏႈန္းဟာ အဲဒီ့ေနာက္ပိုင္း သိပ္ၿပီး တြင္က်ယ္ခဲ့ဟန္ မတူပါဘူး။ ပုံႏွိပ္လုပ္ငန္းေတြ ေပၚလာတဲ့ ကုန္းေဘာင္ ေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းက်မွ ျပန္ေပၚလာတာကို ေတြ႕မိပါတယ္။
ျမန္မာေ၀ါဟာရရဲ႕ ဇာစ္ျမစ္က တိဘက္ဗမာ မ်ဳိးႏြယ္စု၀င္ေတြ႕ရဲ႕ မိမိနဲ႔ စပ္ဆိုင္ ရည္ၫြန္းတဲ့ စကားျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္ နဲ႔ မာကို ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ေ၀ါဟာရျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ မာ ဆိုတာကို အထူးႀကံဆစရာမလိုပဲ ဒီေခတ္အဓိပၸါယ္အတိုင္း မာခ်ာျခင္း၊ သန္စြမ္းျခင္း စတဲ့ ခ်ိနဲ႔ေပ်ာႏြဲ႕ျခင္းနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္သေဘာကို ေဆာင္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ မာ စကားလုံးဟာ ျမန္ ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို ၀ိၿဂိဳလ္ျပဳတဲ့ ႀကိယာ၀ိေသသနသေဘာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္းမူလ ပုဒ္က ျမန္ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္ ရဲ႕ လုံးျခင္း အဓိပၸါယ္က ဒီေန႔ေခတ္ နားလည္ေနသလို လ်င္ျခင္း၊ ျမန္ျခင္း၊ သြက္လက္ျခင္း အဓိပၸါယ္ မေဆာင္ပါဘူး။ မိမိကိုယ္ကို ရည္ၫြန္းတဲ့ “လူ” ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္သာ ေဆာင္ပါတယ္။
ဘာသာေဗဒ (Linguistic) သေဘာအရ မ်ဳိးႏြယ္စုေတြရဲ႕ ေဆြမ်ဳိးဆက္ႏြယ္ အနီး အေ၀းကို အေျခခံေ၀ါဟာရမ်ား (Fundamental Word) တူညီမႈ ပမာဏနဲ႔ တုိင္းတာ ၾကတယ္။ တူညီမႈမ်ားရင္ ေဆြမ်ဳိးဆက္ႏြယ္မႈ နီးၿပီး နည္းရင္ ေ၀းတယ္လို႔ သတ္မွတ္ၾကတယ္။ အေျခခံေ၀ါဟာရ ဆိုတာ ေရ၊ မီး၊ ေန၊ လ၊ အေဖ၊ အေမ၊ လူ၊ သစ္ပင္၊ ေတာ၊ ေတာင္နဲ႔ ကိန္းဂဏန္း အေရအတြက္စတဲ့ နိစၥဓူ၀ သုံးႏႈန္းေနၾကတဲ့ အေျခခံေ၀ါဟာရေတြကို ဆိုလိုပါတယ္။ အိႏၵိယ နယ္ျခား ေတာင္တန္းမ်ား နဲ႔ ေျမျပန္႔မ်ားမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ တိဘက္ဗမာ မ်ဳိးႏြယ္စု၀င္ ခ်င္း၊ မီဇိုး၊ ဇိုမီး၊ ကသည္း၊ နာဂစတဲ့ အမ်ဳိးအႏြယ္ေတြရဲ႕ စကားမွာ လူ ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာဆို ရည္ၫြန္းရာမွာ မု႒႒ာန္လို႔ ဆိုတဲ့ ႏႈတ္ခမ္းကို ပိတ္ၿပီး ႐ြတ္ဆိုစဥ္ ႏႈတ္ခမ္းဖ်ားမွာ ျဖစ္ေပၚတဲ့ “မ” ကို အေျခခံတဲ့ အသံေတြ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ “မီ” “မင္” “မန္” “မာန္” “မီယန္” “ျမန္” စတဲ့ အသံမ်ားနဲ႔ လူ ကို ရည္ၫြန္းကိုယ္စားျပဳၾကတယ္။ အေနာက္ဖက္ ေတာင္တန္းသားမ်ားေတြထဲက သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ မီဇိုး၊ ဇိုမီးလို႔ ေခၚေ၀ၚၾကတဲ့ ေ၀ါဟာရေတြရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ေတာင္ေပၚလူ၊ သို႔မဟုတ္ ေတာင္ေပၚသားလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ (မီ= လူ+ဇို= ေတာင္)
ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဘိုးဘြားေတြရဲ႕ မူလေဒသဟာ တိဗက္ကုန္းျမင့္ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္း ဒီေန႔တ႐ုတ္ျပည္ စီခြ်မ္ေဒသလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဗမာျပည္ထဲ ေျပာင္းေ႐ြ႕ေနထိုင္ရာ လမ္းေၾကာင္း ေနာက္ဆုံး စခန္းေထာက္ျဖစ္တဲ့ ယူနန္္နယ္သားမ်ားက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကို “ျမန္တင့္” လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ပုဂံျပည္ကို တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ တ႐ုတ္ေတြဟာ ဒီေန႔ဗမာျပည္ အထက္ပိုင္းကို “မီယန္ခ်န္-MienQan” လို႔ အမည္သတ္မွတ္ၿပီး တ႐ုတ္အင္ပါယာထဲ သြတ္သြင္းေၾကာင္း ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ (ဒီအခ်က္ကို ကိုးကားၿပီး ကူမင္တန္ ထိုင္၀မ္တ႐ုတ္ျပည္က ျမစ္ႀကီးနား အပါအ၀င္ ဗန္းေမာ္ မ်ဥ္းတေျပးအထက္ ဗမာျပည္ကို သူတို႔ပိုင္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ ေတာင္းဆို ေနတာျဖစ္တယ္။) စကားစပ္အေနနဲ႔ တင္ျပရရင္ အာသံမွာ က်န္ခဲ့တဲ့ ေရွးျမန္မာ အဆက္ အႏြယ္မ်ားဟာ သူတို႔နာမည္ေနာက္မွာ မ်ဳိးႏြယ္စုအမည္ (Surname) အျဖစ္ မာန္ (Marn) ကို ထည့္ၿပီး မ်ဳိးႏြယ္ကို ထိန္းသိမ္းေနၾကတာပါ။ ရွမ္းေတြက မ်ဳိးႏြယ္စု အမည္အျဖစ္ (Shyam) လို႔ သုံးၿပီး ထိန္းၾကတယ္။ ဥပမာ- ရာေမ့ရွ္မာန္ (Ramesh Marn) ထန္းေအာင္ရွမ္း (Thang Ang Shyam) တို႔ ျဖစ္တယ္။ သူတို႔ဟာ ပထမ အဂၤလိပ္ဗမာစစ္ပြဲအၿပီး ဗမာေတြ ျပန္ဆုတ္စဥ္ က်န္ခဲ့တဲ့သူေတြရဲ႕ အဆက္အႏြယ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏွစ္စဥ္ ဗမာျပကၡဒိန္အတိုင္း ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတြကို အတူဆင္ႏႊဲၾကတယ္။ ပြဲဆန္ဂံ (Pwe Sanghan) ဆိုတဲ့အမည္နဲ႔ ဗာရမားဆိုတဲ့ ဘုံအမည္ေအာက္မွာ အတူဆင္ႏႊဲၾကတာ ျဖစ္တယ္။ အခုေတာ့ သူတို႔အၾကားက ဘုံစကားဟာ အာသံစကား (Assamese) ျဖစ္တယ္။
ေရွးဦးပုဂံေခတ္ ဘုရင္နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ အသုံးအႏႈန္းျဖစ္တဲ့ မင္းေစာ၊ မင္းစိုး၊ စိုးမင္းဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆန္းစစ္ၾကည့္ရင္လဲ လူဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကိုသာ ရည္ၫြန္းေန ပါတယ္။ ဒီမွာလည္း မင္း ဆိုတာ မင္၊ မီ၊ မာန္၊ မီယန္ စတဲ့ ေ၀ါဟာရေတြရဲ႕ အဓိပၸါယ္ လူ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေစာ၊ စို၀္၊ စိုး ဆိုတာေတြကလည္း အသံသာကြဲၿပီး အဓိပၸါယ္တူတဲ့ ေ၀ါဟာရေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ စိုးမိုး ခ်ဳပ္ခ်ာျခင္း၊ ႀကီးမႈးျခင္းလို႔ အဓိပၸါယ္ေဆာင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မင္းေစာ၊ မင္းစိုးဆိုတာ လူတို႔ကို စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ လူထုရဲ႕ အႀကီးအမႈးလို႔ အဓိပၸါယ္ ေဆာင္ပါတယ္။
အထက္ တင္ျပခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြအရ ျမန္မာေ၀ါဟာရပါ ျမန္ ဆိုတာဟာ တိဗက္ဗမာ အႏြယ္၀င္ေတြက ကိုယ့္ကိုကိုယ္ရည္ၫြန္းတဲ့ လူ ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္သာျဖစ္ေၾကာင္း ေကာက္ခ်က္ ျပဳႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သန္းစြမ္းမာခ်ာတဲ့ လူမ်ားလို႔ အဓိပၸါယ္ေဆာင္တဲ့ ျမန္မာ ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရဟာ တိဗက္ဗမာမ်ဳိးႏြယ္စု၀င္ ေျမျပန္႔ေန လူမ်ဳိးစုႀကီးကိုသာ ရည္ၫြန္းေၾကာင္း ထင္ရွားပါတယ္။
ဗမာလား၊ ျမန္မာလား
ဗမာ၊ ျမန္မာ ေရးထုံး ကြဲလြဲခ်က္ေတြဟာ ကိုလိုနီေခတ္ဦးပိုင္းမွာ စခဲ့တယ္လို႔ ေလ့လာ မိပါတယ္။ ျမန္မာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရဟာ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ေႏွာင္း ပုံႏွိပ္စက္မ်ား ေပၚလာစဥ္ အေတာ္ အသုံးတြင္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ မ ကိုရရစ္ကာ မ ႏွစ္လုံးဆင့္ ေရးခ်ာႏွင့္ “ျမမၼာ” လို႔ ေရးထားတာေတြေတာင္ ရွိပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ေအာက္ဗမာျပည္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕က ထုတ္တဲ့ ပထမဦးဆုံး သတင္းစာရဲ႕ အမည္ဟာ “ျမမၼာသီတင္းစာ” လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာဆိုတဲ့ ေရးထုံးနဲ႔ အသုံးအႏႈန္းက အဂၤလိပ္ေတြ ဗမာတျပည္လုံးကို သိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္း သူတို႔နဲ႔ အတူပါလာတဲ့ အိႏၵိယတိုက္သားေတြ ေရာက္လာမွ တြင္က်ယ္လာတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ သူတို႔အျမင္ အတိုင္း ဌာေနဗမာျပည္သားအားလုံးကို ခ်ဳံငုံေခၚေ၀ၚတဲ့ အမည္ျဖစ္ပါတယ္။ ဗားရမား၀ါလားလို႔ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ့အခ်ိန္က အဂၤလိပ္ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားရဲ႕ စာေရးစာခ်ီက အစ ၀န္ေထာက္ အတြင္း၀န္အထိ အမ်ားစုဟာ အိႏၵိယတိုက္သားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ခံ ဌာေနသားေတြက အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြ နားလည္ေအာင္ ဗားရမားဆိုတဲ့ စကားကို လိုက္ေျပာရာကေန ဗမာဆိုတဲ့အသုံး တြင္က်ယ္လာတယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ အဲဒီေခတ္ ေရွ႕ကာလ အရင္က ဗမာျပည္ထည္းမွာ ဗမာ ျမန္မာဆိုတဲ့ အသုံးအႏႈန္းက မေတြ႕မိ သေလာက္ပါပဲ။ ရွိခဲ့ရင္လည္း အေတာ္နည္းပါးပါလိမ့္မယ္။ ထိုအခ်ိန္က အသုံးတြင္ခဲ့တာက နန္းစိုက္ရာ မင္းေနျပည္ ၿမိဳ႕ရြာအမည္အတိုင္း ပုဂံသား၊ အင္း၀သား၊ ေတာင္ငူသား၊ ဓည၀တီသားလို႔ ေခၚေ၀ၚသုံးႏႈန္းခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ထိ မဏိပူရ ကသည္းမ်ားက ဗမာကို အ၀ (အင္း၀) (သို႔မဟုတ္) ကေဘာ္ (ကေဘာ္သား) လို႔ ေခၚေန ၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ မွတ္တမ္းမ်ားမွာလည္း အင္း၀ (Ava)၊ သန္လ်င္စသည္ျဖင့္ ၿမိဳ႕ရြာအမည္တိုင္းပဲ ေတြ႕ရ ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ေတြ အိႏၵိယျပည္ႀကီးကို သိမ္းၿပီး အိႏၵိယက တဆင့္ ဗမာျပည္ကို ဆက္စပ္ထိေတြ႕လာခ်ိန္က်မွပဲ ဗားမား (Burma) လို႔ ေရးလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း ဗမာရဲ႕ ရင္းျမစ္ျဖစ္တဲ့ အိႏၵိယတိုင္းသားေတြရဲ႕ စကား၊ အေခၚအေ၀ၚ (Bramah) ကို အဂၤလိပ္နားအၾကားနဲ႔ ေရးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ဟန္တူပါတယ္။
တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးနဲ႔ လူမ်ဳိးစုံစည္းလုံးေရး
ဗမာဆိုတဲ့ အသုံးအႏႈန္းနဲ႔ တိုင္းရင္းသားအားလုံးကို ၿခဳံငုံကိုယ္စားျပဳၿပီး တြင္တြင္ က်ယ္က်ယ္ အသုံးျပဳလာတာဟာ တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးေခတ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ့မတိုင္ခင္က ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ ဂ်ီစီဘီေအရဲ႕ အမည္ ျမန္မာအသင္းခ်ဳပ္ႀကီးဆိုတာနဲ႔ ကြဲလြဲစြာ သုံးထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းရဲ႕ အေျခခံျဖစ္တဲ့ တို႔ဗမာသီခ်င္းမွာ- “(တို႔ဗမာ)၂ ေျပကို တိုင္းရင္းသား အကုန္အစင္၊ တို႔ေျပလို႔ မွတ္ထင္၊ တို႔၀တၱရားပင္ တို႔ဗမာသခင္” လို႔ ေရးဖြဲ႕ခဲ့ပါတယ္။ ဒီတို႔ဗမာသီခ်င္းဟာ ၀ိုင္အမ္ဘီ သခင္တင္နဲ႔ အစည္းအ႐ုံး စတင္တည္ေထာင္သူ သခင္ဘေသာင္းတို႔ စပ္ဆိုခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ သထုံေဆာင္မွာ စတင္ၿပီး ပရိတ္သတ္အၾကား သီဆိုခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီပြဲမွာ သီခ်င္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သခင္ဘေသာင္းက ဖြင့္ဆို ရွင္းလင္းျပခဲ့တယ္။ သူရွင္းလင္းျပခဲ့တဲ့ အထဲမွာ “ဒီကမၻာေျမႀကီးဟာ ေၾကပ်က္မသြားသမွ် ကာလပတ္လုံး ငါတို႔ဗမာျပည္ကို ဗမာတိုင္းရင္းသား အကုန္ုလံုးက ေျမာက္ဘက္ပူတာအိုက ေတာင္ဘက္ ၀ိတိုရိယအေရာက္ အေနာက္ဘက္ အိႏၵိယနယ္စပ္က အေရွ႕ဘက္ ယိုဒယား ကေမၻာဇနယ္စပ္္အေရာက္ ဗမာျပည္တ၀ွမ္းလုံးကို တို႔ျပည္၊ တို႔ေျမ၊ တို႔အိမ္၊ တို႔ရြာလို႔ မွတ္ၾကရမယ္။ တုိ႔ဗမာ တိုင္းရင္းသား အကုန္လုံးကို ေသြးသားအရင္းအခ်ာလို ခ်စ္ခင္ၾကဘို႔ တာ၀န္ဟာ ငါ့တို႔ရဲ႕ အဓိက တာ၀န္ႀကီးျဖစ္တယ္” လို႔ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုသြားပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ စကားႀကံဳတခု ေျပာခ်င္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ ႏိုင္ငံေရး ေဆာင္းပါး ေရးေနသူေတြက ဒီေန႔ စစ္အာဏာရွင္ေတြ က်င့္သုံးေနတဲ့ မဟာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒဟာ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးက အေျခခံတယ္လို႔ ေတာရမ္းမယ္ဘြဲ႕ ဆိုေနၾကတယ္။ ေရးေနၾကတယ္။ ဒါဟာ သမိုင္းအရ မွားယြင္း႐ုံမက ကြယ္လြန္ၾကကုန္ၿပီျဖစ္တဲ့ တည္ေထာင္သူ၊ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ေစတနာ၊ ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ ေက်းဇူးကို ေစာ္ကားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ အဲဒီအခ်ိန္က စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရ ေအာက္တန္းက်ေနတဲ့ ဇာတိမာန္ကို ျပန္လည္ျမွင့္တင္ဖို႔အတြက္ ငါတို႔လည္း ဇာတိပုည ဂုဏ္မာနနဲ႔ ရာဇ၀င္ ထြန္းေျပာင္ခဲ့တဲ့သူေတြျဖစ္တယ္။ အဆင့္အတန္းျမင့္တဲ့ လူမ်ဳိးႀကီးသာျဖစ္တယ္လို႔ ႏႈိးေဆာ္ခဲ့ ၾကတယ္။ လႈံ႕ေဆာ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါဟာ ဗမာျပည္သား တိုင္းရင္းသား အကုန္အစင္ကို ရည္ၫြန္းႏႈိးေဆာ္တာ ျဖစ္တယ္။ ဘယ္လူမ်ဳိးစု တခုကိုမွ သီးျခား ၀ကြက္ ရည္ၫြန္းခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ တို႔ဗမာ အစည္းအ႐ုံးရဲ႕ လူမ်ဳိးေရးအျမင္ ကင္းရွင္းေၾကာင္းကို အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး သခင္ျမက ဘုရင္ခံလြႊတ္ေတာ္မွာ “တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းမွာ လူမ်ဳိးေရးအရ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ သေဘာတရားကို ဘယ္တုန္းကမွ မခ်မွတ္ခဲ့ပါ။ ဒီလို ၀ါဒမ်ဳိးကို အုပ္စိုးခံ ျပည္သူေတြအေပၚမွာ ေသြးခြဲေလ့ရွိတဲ့ အစိုးရမ်ားကသာ ခ်မွတ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ အိႏၵိယ အမ်ဳိးသားမ်ားဟာ အၿမဲမျပတ္ လက္တြဲ ရပ္တည္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့တာ အားလုံးအသိပါ။ အိႏၵိယ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ေက်ာင္းသားမ်ားသာ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးတြင္ ပါ၀င္ၿပီး အိႏၵိယ ဓနရွင္မ်ား မပါ၀င္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးက က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ လူမ်ဳိးေရး ေသြးခဲြမႈ လုပ္ငန္းမ်ဳိးမွာ ဘယ္တုန္းကမွ မပါခဲ့ပါ။” လို႔ အတိအလင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ လူမ်ဳိးစုံတို႔ ပါ၀င္လႈပ္ရွားၾကခဲ့တာျဖစ္တယ္။
တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ၾသဇာမကင္းတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရးအသင္း အဖြဲ႕မ်ားဟာ တျပည္လုံးကို ၿခဳံငုံၿပီး ဗမာလို႔ပဲ သုံးခဲ့ၾကတယ္။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ ဗမာျပည္ဆိုရွယ္လစ္ပါတီ၊ ဗမာျပည္ ေတာင္သူလယ္သမား အလုပ္သမား အစည္းအ႐ုံး (ဗတလစ)၊ ဗမာျပည္ အလုပ္သမား လယ္သမားပါတီ၊ ဗမာ့တပ္မေတာ္ ဗကသမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ စသည္ျဖင့္ ျဖစ္ၾကတယ္။ တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးၾသဇာ ရွိေနေသးတဲ့ ဂ်ပန္ေခတ္ လြတ္လပ္ေရးနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ အေစာပိုင္းကာလေတြမွာလည္း ႏိုင္ငံ့အမည္ကို ဗမာႏိုင္ငံေတာ္၊ ျပည္ေထာင္စု ဗမာႏိုင္ငံလို႔ ေရးခဲ့၊ သုံးခဲ့ၾကပါေသးတယ္။
လူမ်ဳိးစုတခုကိုသာ ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ျမန္မာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရကို ႏိုင္ငံႏွင့္ အစိုးရမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေပၚေပၚတင္တင္ စတင္အသုံးျပဳလာတာဟာ ဗိုလ္ေန၀င္း အာဏာသိမ္းၿပီး ေခတ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တရား၀င္ ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္မႈကေတာ့ ႏိုင္ငံသားဥပေဒ (၁၉၈၂ လား၊ ၈၅ လား မသိပါ) အတည္ျပဳ ၿပီးမွ ျဖစ္ပါတယ္။ မဟာလူမ်ဳီးႀကီး၀ါဒ ေျပာင္ေျပာင္ တင္းတင္း ေပၚထြန္းလာတဲ့ ကာလ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ၊ ဗမာ ေ၀ၚဟာရ အ႐ႈပ္အေထြးကို မလိမ့္တပတ္ အသုံးခ်ၿပီး လူမ်ဳိးစု တခုတည္းရဲ႕ အမည္ ျမန္မာကို ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္တမ္း အားျဖင့္ေတာ့ ျပည္ေထာင္စုႀကီးရဲ႕ အမည္နဲ႔ လူမ်ဳိးစုံ ႏိုင္ငံသား အားလုံးရဲ႕ အမည္ဟာ ဗမာပဲ ျဖစ္ရမည္လို႔ ယူဆပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုမႈႏွင့္ လက္၀ဲအယူအဆ
ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္က ပင္လုံစာခ်ဳပ္ပါ ခြဲထြက္ခြင့္နဲ႔ စပ္လ်ဥ္းၿပီး လက္၀ဲႏိုင္ငံေရး သမားတခ်ဳိ႕က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ႐ႈတ္ခ်ဆဲေရးတယ္လို႔ ေရးထားပါတယ္။ သူေကာ ကြ်န္ေတာ္ပါ အဲဒီ့ေခတ္ကို မမွီပါ။ လက္လွမ္းမီသေလာက္ ေလ့လာဆည္းပူးၾကရတာပါပဲ။ သူ႔အေနနဲ႔ေတာ့ သူ႔အတြက္ ယုံၾကည္စိတ္ခ်ေလာက္တဲ့ ပုဂၢဳိလ္တဦးရဲ႕ အေျပာ (သို႔မဟုတ္) အၾကားကို ကိုးကားၿပီး ေရးတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ့ရဲ႕ ေလ့လာ သုံးသပ္ခ်က္ အရကေတာ့ ဒါဟာ မမွန္ႏိုင္ပါဘူး။ ပုဂၢဳိလ္တဦးတေယာက္ရဲ႕ လုပ္ႀကံေျပာဆိုမႈသာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ ေမာ္စီတုန္းရဲ႕ ဧည့္ခံပြဲမွာ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးႏုက သူ႔ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းမွာ “ကမၻာႀကီးမွာ စစ္အနိ႒ာ႐ုံ ျပာပုံမွာသာ ရွင္သန္ ေပၚေပါက္ႏိုင္တဲ့ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ ေခါင္းေထာင္လာပါလိမ့္မယ္” လို႔ သူ႔ရဲ႕ တာေတ စေနသား စာအုပ္မွာ ေရးထားပါတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဥကၠ႒ ေမာ္စီတုန္းေရွ႕မွာ ေျပာတဲ့စကားဟာ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒကို ပုတ္ခတ္တာ လုံး၀မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ဒီေနရာမွာ တကယ္ျဖစ္ႏိုင္တာက နာဇီ၀ါဒ လို႔သာ ျဖစ္ရပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ နာဇီနဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ ေ၀ါဟာရေတြဟာ စကားလုံးခ်င္း ဘယ္လိုမွ မနီးစပ္တဲ့အတြက္ စာစီစာ႐ိုက္အမွားလည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ဒီေတာ့ ဒါဟာ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒကို မုန္းတီးတဲ့ စာေရးသူ (သို႔မဟုတ္) တည္းျဖတ္သူရဲ႕ လုပ္ႀကံမႈသာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒီလိုပဲ ခြဲထြက္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တခ်ဳိ႕ လက္၀ဲသမားေတြက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ႐ႈတ္ခ်ဆဲေရးၾကတယ္ဆိုတာဟာ လုပ္ႀကံမႈသာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီစကားဟာ ခဲတလုံးနဲ႔ ငွက္ႏွစ္ေကာင္ပစ္သလို အလြန္ထိေရာက္ပါတယ္။ လက္၀ဲအယူအဆရွိသူေတြကို လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ေကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ၾကည္ညိဳသူေတြနဲ႔ပါ ရန္တိုက္ေပးတဲ့ စကားပဲျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ဳိးစုေရးရာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လက္၀ဲအယူအဆ အျမင္ကို အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး သခင္ျမက ၁၉၃၉ ဘုရင္ခံလႊတ္ေတာ္မွာ အခုလို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒဆိုတာ လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားမႈ၀ါဒအားလုံးကို ပယ္ဖ်က္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ စည္း လုံးညီၫြတ္ေရး ၀ါဒျဖစ္တယ္။ အဖြဲ႕အစည္းတရပ္ကို ကြန္ျမဴနစ္ဆန္တယ္ စြပ္စြဲၿပီးရင္ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး လူမ်ဳိးခြဲျခားေရး၀ါဒကို ဆုတ္ကိုင္ထားတယ္လို႔ စြပ္စြဲႏိုင္ရသလဲလို႔ ဆိုပါတယ္။”
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္းဆန္းႏွင့္ ခြဲထြက္ခြင့္
လက္၀ဲသမားမွန္ရင္ လူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ျပ႒ာန္းခြင့္နဲ႔ တန္းတူေရးကို အေလးအနက္ လက္ခံသူမ်ားသာျဖစ္တယ္။ လီနင္က သူ႔ရဲ႕ လူမ်ဳိးစုျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာတမ္းတခုမွာ “ခြဲထြက္ခြင့္ႏွင့္တကြ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ျပ႒ာန္းခြင့္ထက္ နိမ့္က်တဲ့ မည္သည့္ မူ၀ါဒကမွ် လူမ်ဳိးစုျပႆနာကို မေျဖရွင္းႏိုင္” (No policy less than self determination with secession right can solve the nationalities problems) လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအယူအဆကို အေျခခံၿပီး တခ်ိန္က ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းပုံမွာ ခြဲထြက္ခြင့္ကို ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္း ခဲ့ပါတယ္။ လက္၀ဲ အယူအဆကို သက္၀င္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ဒီအယူအဆအရ ပင္လုံညီလာခံမွာ ခြဲထြက္ခြင့္ကို လက္ခံသေဘာတူခဲ့တာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
ဒါကို ပင္လုံညီလာခံထဲမွာတင္ ကန္႔ကြက္ခဲ့တာက လက္၀ဲသမား မဟုတ္ပါဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းထက္ အသက္ေရာ အေတြ႕အႀကဳံပါႀကီးတဲ့ ေနာင္လြတ္လပ္ေရးေခတ္ အာဏာရပါတီေခါင္းေဆာင္တဦးက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုု စိတ္လိုက္မာန္ပါ ခံစားမႈအတိုင္း မလုပ္ဖို႔ ကန္႔ကြက္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက “ဒါကေတာ့ အတူတြဲလုပ္ၿပီး အလုပ္နဲ႔ သက္ေသျပရမွာပဲ၊ (၁၀) ႏွစ္ အတူလုပ္ၿပီးတဲ့အထိ ခြဲထြက္ခ်င္ေနေသးတယ္ဆိုရင္ ဒါက်ဳပ္တို႔ ညံ့လို႔ပဲ” လို႔ ျပန္ေျပာခဲ့ေၾကာင္း အတြင္း၀န္ ဦးေဖခင္ရဲ႕ ကိုယ္ေတြ႔ပင္လုံစာအုပ္မွာ ေရးထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
အခုခါမွာေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကင္းမဲ့ၿပီး အစစအရာရာ ခြ်တ္ၿခဳံက်ေနတဲ့ တိုင္းျပည္ အေျခအေနဆိုးကို အေျဖရွာၾကရင္း တာ၀န္မကင္းတဲ့သူေတြက ပင္လုံစာခ်ဳပ္အေပၚ အျပစ္တင္လိုတဲ့ အျမင္ေတြကို တိုးတိုးတိတ္တိတ္ မ႐ိုးမသား ေျပာဆိုေနၾကတယ္။ အဲဒီ့ထဲမွာ မဟာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီမ်ားေရာ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီေတြေရာ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းခဲ့ဲၾကတဲ့ ပင္လုံ ညီလာခံနဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္ေတြဟာ အေျခအေနအခ်ိန္အခါအရ မွန္ကန္တဲ့ ေဆာင္႐ြက္ ခ်က္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ညီလာခံရလာဒ္ကို ပီျပင္ေအာင္ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္တာ ကေတာ့ ဆက္ခံသူ ေနာက္လူေတြရဲ႕ တာ၀န္သာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဆရာႀကီး ေဒါက္တာန္သန္းထြန္းက “ဖဆပလေတြ ညံ့ပုံကေတာ့ ျပည္ေထာင္စု(ပင္လုံ) ေက်ာက္တုိင္ ေတာင္ တည့္ေအာင္ မေထာင္ႏုိင္ဘူး” လို႔ သူ႔ထုံးစံအတိုင္း ခပ္ေငါ့ေငါ့ မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ပါတယ္။
ခြဲထြက္ခြင့္နဲ႔ စစ္အာဏာရွင္စနစ္
ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ရဲ႕ ေဆာင္းပါး အစပိုင္းမွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ေပၚေပါက္လာရ ျခင္းဟာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္္ပါ ခြဲထြက္ခြင့္ေၾကာင့္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါဟာ မမွန္ပါဘူး။ စစ္တပ္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကို ေသြးထိုးဖို႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းျပခ်က္ဟာ ႏွစ္ကာလ ၾကာရွည္ တဖက္သတ္ ၀ါဒျဖန္႔မႈေတြေၾကာင့္ လူအမ်ားၾကားမွာ တကယ့္ ပကတိတရားလို ခိုင္မာလာပါတယ္။ လြတ္လပ္ၿပီးေနာက္ ဆယ္ႏွစ္ျပည့္ရင္ ခြဲထြက္လိုက ခဲြထြက္ႏိုင္သည္ဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ ပင္လုံညီလာခံမွာ မူအားျဖင့္ ေဆြးေႏြးသေဘာတူခဲ့ၾကတာ မွန္းေသာ္လည္း စာခ်ဳပ္မွာ ထည့္သြင္းထားျခင္း မရွိပါဘူး။ ၁၉၄၇ ဖြဲ႕စည္းပုံထဲက်မွ ထည့္သြင္းျပ႒ာန္း (အပိုဒ္ ၁၀ ျဖစ္မည္ထင္ပါသည္။) ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း ျပည္နယ္အားလုံးကို မရည္ၫြန္းပါဘူး။
လြတ္လပ္ၿပီး (၁၀) ႏွစ္ျပည့္တဲ့ အထိ ဒီအႏၱရာယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆဟာ မေပၚ ေသးပါဘူး။ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္မွာ စစ္တပ္ကို အားျပဳ ရပ္တည္ေနရတဲ့ အာဏာရ ဖဆပလ ၿပိဳကြဲၿပီးမွ စစ္တပ္ကို ကိုယ့္ဘက္သူ႔ဘက္ပါေအာင္ ဆြဲေဆာင္ၾကရင္းက ဒီအယူအဆ ေပၚေပါက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ေန၀င္း အာဏာမသိမ္းမီ ရက္ပိုင္းအလိုမွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္ အသံလႊင့္႐ုံ တိုင္းရင္းသား ႏွီးေႏွာပြဲေတြမွာ ဘယ္လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားကမွ ခြဲထြက္ခြင့္ကို ေထာက္ျပ ေဆြးေႏြးတာ၊ ေတာင္းဆိုတာ မရွိခဲ့ပါဘူး။ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့တာက တျပည္ေထာင္လည္းမဟုတ္ ျပည္ေထာင္စုမူ စစ္စစ္လည္း မဟုတ္တဲ့ ဖြဲ႕စည္းပုံကို ျပင္ဆင္ဖုိ႔နဲ႔ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ကို တိုးခ်ဲ႕ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္ၿပီးကာလ ကစလို႔ ထိုေဆြးေႏြးပြဲကာလအထိ အာဏာရ ဖဆပလအစိုးရဟာ ျပည္နယ္ေတြမွာ ကိုယ္ပိုင္ အစိုးရအဆင့္မဟုတ္တဲ့ ျပည္နယ္ဦးစီးေကာင္စီ ဆိုတာေတြနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။ ဦးစီးေကာင္စီ ဥကၠ႒ကို ျပည္နယ္လူထုရဲ႕ ဆႏၵမဲကို ပစ္ပယ္ၿပီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က သူသေဘာက်သလို ေ႐ြးခ်ယ္ခန္႔အပ္ပါတယ္။ ဒီလို မမွ်တတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႔ မေက်နပ္ခ်က္ေတြကို ျပဳျပင္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုမူ စစ္စစ္ကို ထူေထာင္ဖုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္အုပ္စုရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးဟာသ
ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ရဲ႕ စာအဆုံးပိုင္းမွာ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဦးေဆာင္ တပ္ေပါင္းစုျဖစ္တဲ့ (NDF) ကလည္း ခြဲထြက္ခြင့္ကို စြန္႔လႊတ္ထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခြဲထြက္ခြင့္နဲ႔ ဖယ္ဒရယ္ဆိုတာ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အႏၱရယ္ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆ ဟာ မဟာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီေတြရဲ႕ ေသြးထိုးလႈံ႕ေဆာ္မႈသက္သက္ (Non-issue) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ နအဖေတြရဲ႕ ေလသံအတိုင္းေျပာရရင္ မဟာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒကို အသုံးခ်ၿပီး လူထုဆႏၵကို ပစ္ပယ္ကာ အာဏာကို ျဖတ္လမ္းက ရယူလိုသူ ေဖာက္ျပန္ေရးသမားေတြရဲ႕ ေသြးထိုးစကား သာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေန႔ေခတ္ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားေတြ အၾကားမွ ၾကားေနရတဲ့ ခြဲထြက္ခြင့္နဲ႔ သီးျခား လြတ္လပ္ေရးဆိုတာဟာ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ ဖိႏွိပ္ရက္စက္မႈနဲ႔ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ပါ တန္းတူေရး မူကို ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတာေတြရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စစ္အုပ္စုရဲ႕ တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးညီၫြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးဆိုတဲ့ ေႂကြးေၾကာ္သံဟာ ရာစုႏွစ္ရဲ႕ စိတ္ပ်က္စရာ အေကာင္း ဆုံးနဲ႔ မရီရဆုံး ႏိုင္ငံေရး ဟာသတပုဒ္ပါပဲ။ ႐ုပ္သ႑ာန္အရသာ ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္ရွိေနေပမဲ့ စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရေတာ့ အစိတ္စိတ္ၿပိဳကြဲေနပါတယ္။ စစ္အာဏာရွင္ ေတြရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကာင့္ ဘယ္လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားကမွ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ တင္းျပည့္ က်ပ္ျပည့္ ျပည္ေထာင္စုသား ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ မခံယူႏိုင္၊ မခံစားႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ရာစုႏွစ္၀က္ မက ၿပိဳကြဲေနတဲ့ တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးေရး (၀ါ) အမ်ဳိးသားညီၫြတ္ေရး ျပည္လည္ တည္ေဆာက္ေရးဟာ အင္မတန္ခက္ခဲမွာ အေသအခ်ာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
ကိုလိုနီအေမြဆိုးကို အေျဖရွာတဲ့ပင္လုံ
လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားရဲ႕ ပင္လုံစာခ်ဳပ္အရ လြတ္လပ္္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုရယ္လို႔ ေပၚေပါက္လာတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ျပည္မလို႔ဆိုတဲ့ Proper Burma ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး က်န္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဘုရင္ခံအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ နယ္ျခား ေတာင္တန္း ေဒသ Frontier Burma ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး လက္မွတ္ထိုးခဲ့ၾကတယ္။ ျပည္မကို ကိုယ္စားျပဳ ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေ႐ြးေကာက္ပြဲကို အေျခခံတဲ့ ျပည္မ လူထုကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္ေတာင္တန္းကိုယ္စားလွယ္မ်ားကေတာ့ ႐ိုးရာအေမြခံ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္တို႔ရဲ႕ ခြဲျခားအုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္ခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။
၁၈၈၆ ဇန္န၀ါရီ (၁) ရက္ေန႔ ထုတ္တဲ့ ၿဗိတိသွ်အစိုးရရဲ႕ အမိန္႔ျပန္တမ္းမွာ “ယခင္ ဗမာဘုရင္ပိုင္ နယ္ေျမအားလုံးကို ၿဗိတိသွ် ဘုရင္မႀကီး၏ အင္ပါယာအတြင္း သြတ္သြင္း လိုက္သည္။” လို႔ ဆိုေပမဲ့ တကယ္တမ္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာေတာ့ ျပည္မ (Proper Burma) နဲ႔ နယ္ျခား ေဒသမ်ား (Frontier Burma) လို႔ ခြဲျခား အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာ၊ ရခိုင္၊ မြန္၊ ကရင္စတဲ့ ျပည္မသားေတြ ဘုရင္ခံအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အဲဒီ့ေတာင္တန္းေဒသေတြကို ၀င္/ထြက္ခြင့္ မရွိဘူး။ အဲဒီ့ေဒသေတြမွာ ဗမာစာ သင္ခြင့္မရွိဘူး။ အဲဒီလို ႏွစ္ကာလရွည္ ခြဲျခား အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရး ယူမယ့္အခ်ိန္မွာ ပင္လုံညီလာခံနဲ႔ ပင္လုံ စာခ်ဳပ္ဆိုတာ လိုအပ္စြာ ေပၚေပါက္လာတာ ျဖစ္တယ္။
အလြယ္တကူ ေပၚေပါက္လာတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ ဗမာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ လန္ဒန္ေရာက္ေနစဥ္မွာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဟာ သူတို႔ကိုယ္စားလွယ္ မဟုတ္ဖူးလို႔ သံႀကိဳး႐ိုက္ ကန္႔ကြက္တာေတြ ရွိခဲ့သလို ပင္လုံစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးဖို႔ ျငင္းဆိုခဲ့တဲ့ ေစာ္ဘြားေတြလဲ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုယ္ေတာင္ စိတ္ပ်က္ လက္ေလွ်ာ့ေတာ့မေလာက္ အေျခအေနေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ အတြင္း၀န္ ဦးေဖခင္ရဲ႕ ကိုယ္ေတြ ပင္လုံစာအုပ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဦးထြန္းေအး၊ ဦးတင္ေအး၊ ဦးထြန္းျမင့္စတဲ့ တိုးတက္တဲ့ ရွမ္းမ်ဳိးခ်စ္ေတြ ေခါင္းေဆာင္ၿပီး ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ လူထုအစည္းအေ၀းႀကီး က်င္းပခဲ့တယ္။ လူထုအစည္းအေ၀းႀကီးက ျပည္မနဲ႔အတူ လြတ္လပ္ေရးယူရန္နဲ႔ ျပည္ေထာင္စု မူကို ေထာက္ခံဖိအားေပးခဲ့ၾကတဲ့အတြက္ ေနာက္ဆုံးမွာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကို ေအာင္ေအာင္ ျမင္ျမင္ လက္မွတ္ေရးထုိးႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္။
ပင္လုံစာခ်ဳပ္နဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ဆိုတာဟာ လူနည္းစုေရာ၊ လူမ်ားစုပါ တိုင္းရင္းသားအားလုံးက ကိုယ့္သေဘာဆႏၵအေလ်ာက္ ပူးေပါင္းတည္ေဆာက္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းမွာ သီဆိုသလို တရားမွ်တျခင္း၊ လြတ္လပ္ျခင္းနဲ႔ တန္းတူညီမွ်မႈကို အေျခခံထားတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔တကြ လူမ်ဳိးစုံ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ စိုက္ထူ ခဲ့ၾကတဲ့ ပင္လုံစိတ္ဓာတ္နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုကို ၀ိုင္း၀န္းကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ရန္မွာ ႏိုင္ငံသား အားလုံးရဲ႕ တာ၀န္ မ်ဳိးခ်စ္ အားလုံးရဲ႕ တာ၀န္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အႏၱရာယ္က ေဖာက္ျပန္မႈ ဗီဇအေျခခံတဲ့ မဟာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒနဲ႔ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒေတြပဲျဖစ္တယ္။ တမ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ ရန္သူျဖစ္တဲ့ စစ္အာဏာရွင္ နအဖစစ္အုပ္စုဟာ မဟာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒနဲ႔ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒေတြ အၾကားက ပဋိပကၡအသြင္ အျပန္ အလွန္ ေက်းဇူးျပဳ ယွဥ္ဖက္ေနမႈကို အမွီျပဳၿပီး ရပ္တည္ေနတာျဖစ္တယ္။ လြတ္လပ္ေရး တုိက္ပြဲကာလက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ဟာ လူမ်ဳိးစုံ အမ်ဳိးသားညီၫြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ၿပီး ေအာင္ပြဲဆင္ ခဲ့တယ္။ ဒီေန႔ စစ္အာဏာရွင္ေတြကို ေခ်မႈန္းေအာင္ပြဲဆင္ဖုိ႔ ဆိုတာမွာ ကလည္း အမ်ဳိးသားညီၫြတ္ေရးဟာ အဓိက လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တယ္။ အမွန္တကယ္ ညီၫြတ္ေရး လိုခ်င္ရင္ ရန္သူအစစ္ကို ျမင္ဘုိ႔လိုပါတယ္။
